بنام خدا
پس از انتشار مطلب قبلی (تغییرات اقلیمی، گزارش تلفیقی (۲۰۲۳)، خلاصه‌ای برای سیاستگذاران)، برای ملموس‌تر شدن موضوع، چند نمونه از کارهای تحقیقاتی انجام شده را بررسی کردم. در مقاله‌ای که با عنوان « درک تغییرات اقلیمی با استفاده از تجزیه و تحلیل وضعیت شهرهای مشابه در جهان» [1]، در سال 2019 ، منتشر شده بود، در مطالعاتی جامع با استفاده از تجزیه و تحلیل وضعیت شهرهای مختلفی در جهان (520 شهر)، موضوع تغییرات اقلیمی بررسی شده بود و به شیوه‌ای ملموس و قابل درک، این تغییرات بیان شده بود. در ادامه خلاصه‌ای از این مقاله را تقدیم می‌کنم.
برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های سازگاری با تغییرات اقلیمی مستلزم اقدام هماهنگ در تمام بخش‌های جامعه است. با این حال، «شکاف» بین دانش علمی و افکار عمومی، مانع از این اقدام جمعی می‌شود. برای درک بهتر این موضوع تغییرات اقلیمی در این شهرها بررسی شده و این سوال پاسخ داده شد که آیا آب و هوای این شهرها در سال 2050 شباهت بیشتری به شرایط اقلیمی فعلی این شهرها دارد یا شرایط اقلیمی آنها، با شرایط فعلی شهرهای دیگری، مشابه هستند.
براساس این مطالعات، حتی تحت یک سناریوی خوش بینانه در تغییرات اقلیمی، یافته‌ها نشان می‌دهد که 77 درصد از شهرهای آینده به احتمال بسیار زیاد آب و هوایی را تجربه می کنند که به آب و هوای یک شهر دیگر نزدیک‌تر است تا به آب و هوای فعلی آنها. علاوه بر این، 22 درصد از شهرها شرایط اقلیمی را تجربه خواهند کرد که در حال حاضر توسط هیچ یک از شهرهای بزرگ موجود، تجربه نشده است.
در میان این شهرها، هشت شهر از کشور ما انتخاب شده‌اند، که در جدول زیر، خلاصه‌ای از اطلاعات و پیش‌بینی‌های انجام شده در مورد این شهرها و دو شهر در کشورهای همسایه جنوبی ما، مرقوم شده است:
همانگونه که ملاحظه می‌فرمائید براساس یافته‌ها در سال 1429 ، نسبت به سال 1398 ؛
- در شهر تهران، میانگین دمای سالانه حدود 2 درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت، میزان بارش سالانه 17 میلیمتر کمتر خواهد شد، دمای هوا در گرمترین روز سال حدود 6 درجه افزایش خواهد یافت و در سردترین روز زمستان دمای هوا به صفر درجه سانتیگراد خواهد رسید با حدود یک و نیم درجه دما بیشتر از سال 1398، (با شرایط مشابه سال 1398 در شهر سن برناردینو).
نکته: امروز (11 شهریورماه 1403) بیشینه دمای تهران 33 درجه سانتیگراد (با 20% رطوبت) و در سن برناردینو بیشینه دما، 37 درجه سانتیگراد (با 48% رطوبت) خواهد بود.
- وضعیت اقلیمی شهر قم شبیه وضعیت فعلی شهر بغداد می‌شود. نسبت به شرایط فعلی، میانگین دمای سالانه حدود 3 درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت، میزان بارش سالانه 73 میلیمتر کمتر خواهد شد، دمای هوا در گرمترین روز سال حدود 7 درجه افزایش خواهد یافت و در سردترین روز زمستان دمای هوا به یک درجه سانتیگراد خواهد رسید(حدود 3 درجه بیشتر از سال 1398).
- وضعیت اقلیمی شهر مشهد شبیه کویته (پاکستان)، می‌شود، که نسبت به شرایط فعلی، میانگین دمای سالانه حدود 2 درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت، میزان بارش سالانه تغییر نداشته و دمای هوا در گرمترین روز سال حدود سه و نیم درجه افزایش خواهد یافت و در سردترین روز زمستان دمای هوا به حدود 4 درجه سانتیگراد زیر صفر خواهد رسید(حدود 2 درجه بیشتر از سال 1398).
- در مورد کرج، مثال ملموس‌تر است، پیش‌بینی می‌شود وضعیت اقلیمی کرج در سال 1429، شبیه آب و هوای امروز شهر قم شود. میانگین دمای سالانه حدود 3 درجه سانتیگراد افزایش یافته، میزان بارش سالانه 93 میلیمتر کاهش می‌یابد، دمای هوا در گرمترین روز سال حدود شش و نیم درجه افزایش خواهد یافت و در سردترین روز زمستان دمای هوا به حدود 3 درجه سانتیگراد زیر صفر خواهد رسید(حدود 2 درجه بیشتر از سال 1398).
نکته : بیشینه دمای امروز کرج 33 درجه سانتیگراد و در قم بیشینه دما، 37 درجه سانتیگراد خواهد بود.
در ادامه نویسندگان به سیاستگذاران و مدیران توصیه می کنند که :
این نتایج به سیاستگذاران و تمام بخش‌های جامعه امکان می‌دهد تا تغییراتی را که احتمالاً در شهر خودشان و در طول عمرشان رخ می‌دهد، تصور کنند. برای مثال، لندنی‌ها می‌توانند به این فکر کنند که در سال ۲۰۵۰ آنها (مانند بارسلون امروز) چگونه برای مبارزه با چالش‌های زیست‌محیطی خودشان اقدام کنند.
در سال 2008، بارسلونا شرایط خشکسالی شدید را تجربه کرد که مجبور به واردات 22 میلیون یورو آب آشامیدنی شد. از آن زمان، مدیریت شهری، مجموعه‌ای از «ابتکارات هوشمندانه» را برای مدیریت منابع آبی شهر (از جمله کنترل سطح آبیاری پارک‌ها، فواره‌های آب و…) اجرا کرده است.
شهرداری لندن ملاحظات خشکسالی را در اهداف استراتژی محیط زیست خود برای سال 2050 لحاظ کرده است [2] ، اما نتایج این مطالعه نیز می‌تواند زمینه را برای تسهیل توسعه استراتژی‌های اقلیمی هدفمندتر فراهم کند. همچنین، این اطلاعات می تواند شهروندان را برای ارزیابی سیاست‌های زیست محیطی پیشنهادی، توانمند کند.
با فراهم‌آوردن امکان تجسم آینده شرایط اقلیمی برای مردم، امیدواریم که این اطلاعات بتواند تلاش‌ها را برای کاهش عواقب و سازگاری با تغییرات اقلیمی، تسهیل کند. مطالعه ما یک مدل جدید نیست که بتواند به طور دقیق، پیش بینی‌ها یا انتظارات اقلیمی را تا سال 2050 نشان دهد. در عوض، تجزیه و تحلیل ما برای نشان دادن این موضوع است که چگونه می‌توان داده‌های پیچیده آب و هوایی و اقلیمی را به طور مؤثر در اطلاعات ملموسی خلاصه کرد که به راحتی توسط هر کسی قابل تفسیر باشد.
ما متوجه هستیم که این مدل‌ها با مقادیر زیادی عدم قطعیت همراه هستند و پیش‌بینی شرایط اقلیمی شهرهای آینده، ممکن است با تغییراتی فراوان همراه باشند. با این حال، نتایج مطالعات ما، منعکس کننده جهت کیفی تغییرات آب و هوا در شهرها است و هدف اصلی ما این است که به منظور ایجاد انگیزه برای اقدامات موثر در سازگاری با تغییرات اقلیمی پیش‌بینی‌شده، در میان مخاطبان غیرمتخصص ، تلاش نماییم.
[1] https://doi.org/10.1371/journal.pone.0217592
[2] London Environment Strategy. 2018; https://doi.org/10.1016/j.bbabio.2006.11.011